Streszczenia i opracowania lektur szkolnych klp klp.pl
Ironiczny zbieg okoliczności sprawił, że pierwiastkom, jak najbardziej oddalonym od rzymskiego ducha, za nazwę posłużył wyraz etymologicznie związany z rzymskością – bo wywodzący się ostatecznie od słowa „romanus”. Tylko już w wieka średnich „lingua romana” (tj. język rzymski, czyli łaciński) oznaczała właśnie język nierzymski. W przeciwieństwie do łaciny zwano romańskim język ludowy, który powstał z pomieszania łaciny i języków germańskich oraz galickich, i języki w ten sposób utworzone zachowały też do dziś dnia nazwę romańskich. Z nazw języka ludowego utworzono określenie utworów pisanych w takim języku: „romance, romans, romant” - romancą zwano zwłaszcza utwór drobny, romantami – obszerniejsze powieści, opowiadające o niezwykłych, awanturniczych, fantastycznych przygodach. W tym właśnie sensie pojawia się po raz pierwszy w rękopisie z w. XV wyraz „romanticus” - romantyczny.
(Juliusz Kleiner, Romantyzm, Lublin 1946.


Romantyczny znaczył tyle co romansowy, przypominający romans: niezwykły, dziwaczny, malowniczy. Chodziło o specyficzny rodzaj malowniczości, związanej ze specyficznym ukształtowaniem pejzażu, prezentujący naturę jako „wzniosłą, groźną, posępną, niecodzienną” (Alina Witkowska, Literatura Romantyzmu, PWN, Warszawa 1989, s. 18.). Z upływem czasu słowo to narastało coraz to nowymi znaczeniami, nie związanymi z terminologią historycznoliteracką.

Jako terminu w pewnym sensie specjalistycznego użyto określenia romantyczny po raz pierwszy w XVII wieku w Anglii, nazywając w ten sposób literaturę nowożytną: średniowieczną i renesansową, stojącą w opozycji do literatury starożytnej. W tym układzie romantyczny był Tasso, Ariosto oraz Szekspir. Popularna staje się dychotomia antyk - romantyczna nowożytność (takie rozróżnienie pojawia się np. u A. W. Schlegla) oraz opozycja określając dwa podstawowe typy sztuk: klasyczny – romantyczny. Trzeba zacytować tu słynne zdanie Goethego:

Klasyczne jest to, co zdrowe, romantyczne to, co chore.


Początkowo więc słowo romantyczny niosło ze sobą m.in. porcję negatywnych skojarzeń. Podobnie romantyk późno zostało związane z pewnym prądem myślowym czy literackim, początkowo określano w ten sposób autora baśni i romansów (tak było np. u Novalisa), jednocześnie jednak dla wielu było to określenie obraźliwe. Stabilizacje tego terminu jako nazwy prądu literackiego i umysłowego przynoszą lata trzydzieste XIX w..



Polecasz ten artykuł?TAK NIEUdostępnij






  Dowiedz się więcej
1  Król Olch - streszczenie
2  Narodziny epoki - wpływ sentymentalizmu i preromantyzm
3  Mistycyzm